کد مطلب:99119 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:248

این كتاب نوشته ی محمد بن حسن الحر العاملی (م 1104) می باشد. در این اثر تنها روایات فقهی جمع شده، مولف به جز كتب اربعه، از كتب دیگر نیز حدیث نقل می كند. مجموع روایات وسائل 35868 حدیث می باشد.

ویژگیهای این اثر را می توان این چنین برشمرد:

1- تمامی احادیث با سند نقل شده و اسناد متعدد احادیث نیز نقل شده است.

2- توضیحات مولف در ذیل احادیث، به ویژه در جمع روایات متعارض، بسیار سودمند و ارزنده است.

3- مولف استنباط خود را از روایات، عنوان ابواب قرار داده و آنجا كه مولف به استنباطی روشن دست نیافته، عنوان باب به صورت فتوا و بیان حكم شرعی نیست.

4- احادیث مفصل كه متضمن چند حكم است، تقطیع و هر قطعه در جای مناسب خود قرار گرفته است. این عمل گرچه در كم كردن حجم كتاب و سرعت تالیف مفید بوده، اما به عقیده برخی اشكالاتی را در فهم حدیث فراهم می سازد.

5- در ذیل هر باب ارجاع به ابواب مناسب آن دارد. این ارجاعات در چاپ های جدید توسط مصصحان و محققان با رقم و عدد در پاورقی ها مشخص شده است.

6- نویسنده به طور معمول هر باب را با روایات صحیح و معتبر آغاز می كند. و روایات مرسل یا ضعیف را در پایان می آورد.

7- فوائد نه گانه در پایان كتاب كه به معرفی مصادر و برخی مباحث علوم حدیث و رجال پرداخته، یكی دیگر از امتیازهای این مجموعه می باشد.

وسائل الشیعه چندین چاپ دارد. كه آخرین آن، چاپ تحقیق شده موسسه آل البیت در 30 جلد است.

دارای حواشی و تعلیقاتی است كه تا كنون به طبع نرسیده.

[صفحه 116]

كارهایی كه پیرامون وسائل الشیعه منتشر شده اعم از ترجمه، معجم و... عبارتند از:

1- المعجم المفهرس لالفاظ وسائل الشیعه 10 ج، سید حسن طبیبی (منشورات الاعلمی، تهران).

2- المعجم المفهرس لالفاظ احادیث وسائل الشیعه، 7 ج، اشراف: علی رضا برازش (نشر الهادی، قم، 1374.)

3- مفتاح الوسائل، سید جواد مصطفوی (شركت سهامی طبع كتاب، تهران، 1390 ق- 1349) یك جلد آن به طبع رسیده و در بردارنده ی حرف الف می باشد.

4- تلخیص وسائل الشیعه، میرزا مهدی صادقی تبریزی. شش جلد از این مجموعه تا كنون به طبع رسیده.

5- ترجمه جهاد النفس وسائل الشیعه، علی صحت (دفتر نشر فرهنگ اهل بیت، قم) این ترجمه به همراه متن روایات می باشد.

شیخ حر عاملی به جز وسائل الشیعه كتابهای حدیثی دیگری دارد كه برخی از آنها عبارتند از:

1- هدایه الامه، 8 ج، تحقیق: مجمع البحوث الاسلامیه (بنیاد پژوهشهای آستان قدس، مشهد، 1414.)

در این مجموعه شیخ حر عاملی یك دوره احادیث فقهی را به روش كتاب وسائل الشیعه گردآورده، لیك اسناد احادیث را جهت اختصار حذف كرده است.

در واقع این كتاب تلخیص وسائل الشیعه به شمار می رود كه توسط مولف انجام شده.

2- جواهر السنیه فی الاحادیث القدسیه (مكتبه المفید، قم).

این كتاب در 23 باب، روایات و احادیث قدسی را در خود جای داده و چندین بار به طبع رسیده است.

3- اثبات الهداه، تعلیق: ابوطالب تجلیل تبریزی (مطبعه العلمیه، قم) 3 ج،

[صفحه 117]

حاوی روایات مربوط به ائمه از منابع شیعی و اهل سنت است. دارای 35 باب، 962 فصل و 7138 حدیث می باشد. این كتاب در 7 جلد توسط احمد جنتی و محمد نصراللهی به فارسی ترجمه و به چاپ رسیده است.

4- فصول المهمه (مطبعه ی مشهدی اسدآقا، 1304 ق).

در این كتاب روایات مربوط به اصول دین و اصول فقه گرد آمده است.

صفحه 116، 117.